قرآن و حدیث

حدیثی در باره معیار شیعه واقعی

با توجه به این که مکتب اهل بیت(ع) و مذهب تشیع در حال پیشرفت و گستردگی است و می رود تا تمامی کشورهای جهان را با نور هدایت خویش روشن و گروندگان به ادیان و مذاهب انحرافی را از ضلالت و گمراهی نجات داده و از سرچشمه زلال وحی سیراب گرداند، شایسته است برای آمادگی پذیرایی از تازه هدایت یافتگان از بُعد فکری و عملی نیم نگاهی به خود نماییم و افکار، اخلاق و اعمال خود را در ترازوی سنجش قرار داده و ارزش و مقدار آن ها را مشخص گردانیم.



 رسم بر این است، در چنین مواردی مردم به عقل و فکر خود مراجعه و آن ها را ملاک و معیار قرار می دهند، ولی ما پیروان مکتب اهل بیت(ع) فراتر از عقل و فکر خویش، به منابعی رجوع می کنیم که به سرچشمه وحی اتصال دارند و آن ها سیره و سخنان معصومان(ع) است.

 بدین جهت بر ما لازم است نظرات روشن بخش پیشوایان معصوم(ع) را ملاک و میزان قرار می دهیم. در این باره حدیثی از امام پنجم شیعیان حضرت امام محمد باقر(ع) را نقل می کنیم.

  آن حضرت در یک حدیث جامع و گویا، مؤلفه ها و مشخصه های یک شیعه واقعی را بیان نموده است و برای بهره مندی شما عزیزان، متن حدیث شریف و ترجمه آن برایتان نقل می کنم .                                  

عن جابر ، عن أبی جعفر ( محمد بن علی علیهما السلام ) قال: قال لی: یا جابر أیکتفی من ینتحل التشیع  أن یقول بحبنا أهل البیت؟ فوالله ما شیعتنا إلا من اتقى الله وأطاعه، وما کانوا یعرفون یا جابر إلا بالتواضع ، والتخشع، والامانة، وکثرة ذکر الله، والصوم، والصلاة، والبر بالوالدین، والتعاهد للجیران من الفقراء، وأهل المسکنة، والغارمین، والایتام، وصدق الحدیث، وتلاوة القرآن، وکف الالسن عن الناس إلا من خیر، وکانوا امناء عشائرهم فی الاشیاء .

قال جابر: فقلت: یا ابن رسول الله ما نعرف الیوم أحدا بهذه الصفة .

 فقال: یا جابر لا تذهبن بک المذاهب حسب الرجل أن یقول: احب علیا وأتولاه، ثم لا یکون مع ذلک فعالا.  فلو قال: إنی احب رسول الله فرسول الله (صلى الله علیه وآله) خیر من علی( علیه السلام) ثم لا یتبع سیرته ولا یعمل بسنته ما نفعه حبه إیاه شیئا، فاتقوا الله واعملوا لما عند الله، لیس بین الله وبین أحد قرابة، أحب العباد إلى الله عز وجل[ وأکرمهم علیه ] أتقاهم وأعملهم بطاعته، یا جابر والله ما یتقرب إلى الله تبارک وتعالى إلا بالطاعة وما معنا براءة من النار ولا على الله لاحد من حجة، من کان لله مطیعا فهو لنا ولی ومن کان لله عاصیا فهو لنا عدو، وما تنال ولایتنا إلا بالعمل والورع .

 یعنی: جابر روایت کرد که امام محمد باقر (ع) به وی فرمود: ای جابر، آیا کسی ادعای شیعه گری نماید و بگوید من دوستدار اهل بیتم کفایت می کند؟ سوگند به خدای سبحان، شیعه ما نیست مگر کسی که تقوای الهی را پیشه خود کند و از خدا اطاعت نماید. ای جابر، به این خصلت شناخته نمی شوند مگر به در پیش گرفتن تواضع، خشیت از خدا، امانت داری، زیاد ذکر خدا کردن، روزه گرفتن، نماز خواندن، نیکی به والدین، متعهد بودن نسبت به همسایگان  از جمله  فقیران، مسکینان، بدهکاران و یتیمان، راست گویی، تلاوت قرآن، بازداشتن زبان از مردم مگر به خیر و نیکی، و سر آخر این که امین طایفه و عشیره خود در هر چیزی باشند.

 جابر گفت: ای پسر رسول خدا (ص) ، ما در این عصر کسی را با این صفت نمی شناسیم !

 امام (ع) فرمود: ای جابر، صِرف پیوستن کسی به مذهب ، موجب اشتباه و گمراهی نشود. چه بسا کسی می گوید من دوستدار حضرت علی (ع) و ولایتمدار وی هستم ولیکن در این راه فعال نیست. پس اگر کسی بگوید من پیامبر خدا(ص) دوست دارم و پیامبر (ص) از علی (ع) بهتر است. آن گاه به سیره و سنت آن حضرت عمل نکند، دوستی وی هیچ سودی به حالش نخواهد داشت. پس تقوای خدا را در پیش گیرید  و به آن چه که در نزد خدااست عمل کنید. زیرا بین خدا و بین کسی قرابت و خویشاوندی نیست. ( آگاه باشید ) دوستداشتنی ترین  و مورد احترام ترین بندگان در نزد خدا با تقوا ترین و عمل کننده ترین آنان به طاعت خدا است. ای جابر، به خدا سوگند هیچ تقرب و نزدیکی به خدا صورت نمی پذیرد مگر به طاعت( از او ). چه این که با ما ( اهل بیت ) همراه بودن( بدون عمل به طاعت الهی) موجب رهایی از آتش جهنم نمی شود و هم چنین برای کسی بر خدا حجتی نمی ماند. هرکس مطیع پروردگار باشد، آن کس ولی ما است و هرکس نسبت به خدا عاصی باشد، او دشمن ما است. کسی به ولایت ما ( اهل بیت) دست نمی یابد مگر با عمل و پارسایی.

( الکافی( شیخ کلینی )، جلد 2 ، ص 74 )     

• قبلی
• بعدی