بستگان ائمه اطهار(ع)

ميلاد فاطمه ثاني، حضرت فاطمه معصومه بنت موسي بن جعفر (ع)

میلاد فرخنده حضرت فاطمه معصومه(س)

اول ذي قعده سالروز ميلاد خجسته فاطمه ثاني، مايه فخر و مباهات مردم شهر قم و بلکه مردم ولايتمدار ايران، حضرت فاطمه معصومه (س) است. به همین جهت این روز، به روز تکریم از دختران در کشور جمهوری اسلامی ایران نام گذاری شده است. ضمن تبريک و شادباش اين روز ميمون و مبارک، اجمالي از زندگي آن حضرت و هجرت وي به ايران و سپس رحلت جانگداز او در شهر قم را به استحضار مي رسانم.

حضرت فاطمه معصومه (س) در نخستين روز ماه ذي قعده سال 173 هجري قمري از دامن پاک بانوي بزرگواري به نام نجمه[يا تُکتم و يا سَکَن و يا اَروي] که معروف به ام البنين بود، ديده به جهان گشود.حضرت امام رضا (ع) و برادرش قاسم (ع) نيز از همين بانو ديده به جهان گشودند. بنا براين ، از بين فرزندان امام موسي بن جعفر (ع) ،اين سه بزرگوار از يک مادر بودند .(1)

لازم به يادآوري است که امام موسي کاظم(ع) داراي سي و هفت فرزند بود، که والاترين و فاضل ترين آنان، حضرت امام علي بن موسي الرضا(ع)، امام هشتم شيعيان است.(2)

هنگامي که امام رضا(ع) بنا به درخواست مأمون عباسي [هفتمين خليفه عباسيان] از مدينه منوره به " مرو " در شمال خراسان هجرت کرد و با اکراه و اجبار مأمون، ولايت عهدي وي را پذيرفت ، طي نامه از خواهرش حضرت فاطمه معصومه(س) درخواست نمود که به وي در مرو ملحق گردد.

حضرت معصومه (س) نيز امتثال امر کرد و يک سال پس از هجرت برادرش امام رضا (ع) عازم ايران شد.

ولي پيش از رسيدن به خراسان ، در يکي از شهرهاي مرکزي ايران به نام ساوه بيمار گرديد. از اطرافيان پرسيد: از اين جا تا قم چقدر فاصله است؟

گفتند: ده فرسخ.

آن حضرت به خدمت کارش دستور داد که وي را به طرف شهر قم حرکت دهد.

آل سعد، که از شيعيان و محبان اهل بيت(ع) بوده و در قم زندگي مي کردند، همين که از ورود خواهر امام رضا(ع) با خبر شدند به استقبال آن حضرت شتافته و از شهر قم بيرون رفتند و چون به وي رسيدند، بسيار شادماني و اظهار خوشحالي نمودند. موسي بن خزرج بن سعد، که از بزرگان آل سعد و از معاريف شيعه درقم بود، افسار شتر آن حضرت را به دست گرفت و به سوي قم آورد و آن بانوي شريف را در خانه خويش اسکان داد و از او به شايستگي پذيرايي کرد.

اما حضرت فاطمه معصومه(س) بيمار و رنجور بود. بدين جهت، چندان دوام نياورد و پس از شانزده روز اقامت در خانه موسي بن خزرج، دار فاني را وداع گفت و روح بلندش به اعلي عليين پيوست.

موسي بن خزرج، پس از غسل و کفن کردن بدن شريف آن حضرت، جنازه اش را به باغستان خويش، واقع در بابلان که هم اکنون مزار شريفش در آن جا است، منتقل و به خاک سپرد و با بوريا بر سر قبرش سايباني بنا نهاد.(3)

ولي بر اساس روايتي ديگر ، ماموران مامون عباسي که از هجرت علويان به ايران ناخوشايند بوده و در باطن از اين ماجرا رنج مي بردند ، به کاروان حضرت معصومه (س) در ساوه هجوم آورده و بسياري از مردان و مبارزان کاروان ، از جمله هارون بن موسي کاظم (ع) برادر حضرت معصومه (س) را به شهادت رساندند و به حضرت معصومه (س) نيز زهر خورانيده و بر اثر آن زهر کشنده ، آن حضرت نيز به شهادت رسيد. (4)

در پايان، سه حديث از سه امام معصوم(ع) درباره شخصيت حضرت معصومه(س) و زيارت قبر شريفش به استحضار مي رسانيم:

1- عن الامام الصادق(ع)، قال: إنّ لله حرماً و هو مکة، ألا اِنّ لرسول الله(ص) حرماً و هو المدينة، ألا و اِن لأميرالمومنين(ع) حرماً و هو الکوفة، ألا و اِنّ قُم الکوفة الصغيرة، ألا اِنّ للجَّنة ثمانية ابواب، ثلاثة منها اِلي قُم. تقبض فيها امرأة من ولدي اسمها فاطمة بنت موسي(ع)، و تدخل بشفاعتها شيعتي الجنة بأجمعهم.(5)

2- عن سعد بن سعد، قال: سألت اباالحسن الرضا(ع) عن فاطمة بنت موسي بن جعفر(ع)؛ فقال: من زارها فله الجنة.(6)

3- عن ابن الرضا(ع)، قال: من زار قبر عمّتي بقم فله الجنة.(7)

در پایان، اشعار مرحوم محمد رضا آقاسی در وصف کریمه اهل بیت(ع) را به استحضار خوانندگان ارجمند می رسانم:

مرغ دلم راهی قم می‌شود‌
در حرم امن تو گم می‌شود

عمه سادات سلام علیک
روح عبادات سلام علیک

کوثر نوری به کویر قمی
آب حیات دل این مردمی

عمه سادات بگو کیستی؟
فاطمه یا زینب ثانیستی؟

از سفر کرب و بلا آمدی؟
یا که به دنبال رضا آمدی؟

من چه کنم شعله داغ تو را
درد و غم شاهچراغ تو را

کاش شبی مست حضورم کنی
باخبر از وقت ظهورم کنی

---------------------------------

منابع:

 1. وفيات الائمه، ص 313

 2. بحار الانوار ، ج 101، ص 121 ؛ الارشاد ، ص 588

 3. نک : حياة الامام الرضا (ع) ( باقر شريف قريشي ) ج 2 ، ص 351 ؛ مستدرک سفينة البحار ، ج8، ص 261 ؛ بحار الانوار ، ج 60 ، ص 219

 4. حياة الامام الرضاء (ع) ( سيد جعفر مرتضي ) ، ص 428

 5.   مستدرک سفينة البحار ، ج8، ص 262

6.   همان،

 7.  همان، ص 263

• بعدی