تاریخ هجری قمری

میلاد مسعود امام جعفر صادق(ع)

زادروز فرخنده امام جعفر صادق(ع)/ 17 ربيع الاوّل، سال 83 هجرى قمرى
 امام جعفر صادق(ع) در روز جمعه، به هنگام طلوع فجر و به روايتى در روز دوشنبه، هفدهم ربيع‏ الاوّل سال 83 قمرى ديده به جهان گشود و عالم انسانى را با انوار طيّبه خويش تابناك نمود. پدرش امام محمد باقر(ع) وى را به نام عموى نياكانش جعفر طيّار(ع)، "جعفر" نام نهاد. حضرت جعفر بن محمد(ع) داراى يك كنيه معروف به نام "ابوعبدالله" و دو كنيه غير معروف به نام‏ هاى " ابواسماعيل" و " ابوموسى" بود. هم چنين، داراى القابى چند بود كه معروف‏ترين آن‏ها عبارت است از: صادق، صابر، طاهر و فاضل.(1)

 شيعيان و محبّان اهل بيت(ع) وى را به " صادق آل محمد(ص) " می شناسند. زيرا آن حضرت، هرگز سخنى جز راست و درست، چيزى نفرمود.
 پدر ارجمندش، امام محمد باقر (ع) است كه نَسَب وى با دو واسطه به امير مؤمنان حضرت علي (ع) و با سه واسطه به پيامبر اكرم(ص) منتهى می گردد.

 مادر گرامى امام جعفر صادق(ع)، فاطمه، معروف به " اُمّ فروه" از زنان نيكو سرشت، نيكوكار و نيكورفتار عصر خويش بود. اين بانوى باتقوا و متدّين، از جهت فضيلت و منقبت، سرآمد زنان روزگار خود به شمار می آمد و امام صادق(ع) در شأن و مقام وى فرمود: مادرم از زنانى بود كه ايمان داشت، تقوا پيشه كرده و نيكوكارى می نمود و خدا نيكوكاران را دوست دارد.(2)
 امام جعفر صادق(ع) به مدت دوازده سال، حيات با بركت جدّ گرامی اش امام زين العابدين(ع) را درك كرد و از مكتب تربيتى و علمى وى بهره وافر يافت.
 هم چنين، آن حضرت به مدت 32 سال از وجود شريف پدرش امام محمد باقر(ع) برخوردار بود و در تمام رويدادهاى مهم در كنار پدر ارجمندش قرار داشت. مدت امامت امام جعفر صادق (ع)، 33 سال و ده ماه (از ذى حجه سال 114 تا 25 شوال سال 148 قمرى) بود و در ايّام زندگى با بركت خويش با خلافت غاصبانه چند تن از خلفاى اموى و دو تن از خلفاى عباسى به شرح ذيل معاصر بود:
1- عبدالملك بن مروان (65 – 86 ق)
2- وليد بن عبدالملك (86 - 96 ق)
3- سليمان بن عبدالملك (96 – 99)
4- عمر بن عبدالعزيز (99 - 101 ق)
5- يزيد بن عبدالملك (101 - 105 ق)
6- هشام بن عبدالملك (105 - 125 ق)
7- وليد بن يزيد (125 - 126 ق)
8- يزيد بن وليد (126 - 126 ق)
9- مروان بن محمد (126 - 132 ق)
10- ابوالعباس سفاح (132 - 136 ق)
11- منصور دوانقى (136 - 158 ق).
 گفتنى است كه نُه نفر اوّل از طايفه بنى اميه و دو نفر آخر از خاندان بنى عباس بودند و آن حضرت از هر دو طايفه، سختی ها و بی مهرى‏ هاى فراوانى ديدند؛ اما چون آن امام بزرگوار در انتهاى دوران خلافت ستم كارانه امويان و در آغاز خلافت فريب‏كارانه عباسيان می زيست، فرصت مناسبى به دست آورد تا در زمان انتقال خلافت از يك طايفه غاصب، به طايفه غاصب ديگر و سرگرم شدن آنان به يكديگر، مكتب اهل بيت (ع) را به مسلمانان بشناساند و زمينه ترويج و تبليغ اين مكتب را مهيّا سازد و از اين راه، بيشترين بهره را نصيب اسلام و مسلمانان نمايد.
 آن حضرت با تشكيل حوزه علميه و تعليم شاگردانى مبرز، چون هشام، زراره و محمد بن مسلم، تحول شگرفى در جهان اسلام و مذهب شيعه پديد آورد و جهانيان را با اسلام ناب محمدى (ص) و مكتب حيات بخش اهل بيت(ع) آشنا ساخت. به همين جهت، وى را پايه گذار مذهب "اماميه" دانسته و شعيان امامى اثناعشرى را " شيعه جعفرى" می گويند. سرانجام اين امام همام، در 65 سالگى به وسيله زهرى كه منصور دوانقى، به واسطه عوامل و مزدوران خود در مدينه، به آن حضرت خورانيد، مسموم شد و به خاطر شدت زهر، به شهادت رسيد. تاريخ شهادت وى، 25 شوال سال 148 قمرى میباشد. امام موسى كاظم(ع) به همراه ساير فرزندان امام جعفر صادق(ع)، بدن مطهر پدر را پس از غسل، كفن و نماز، در جوار قبر پدر و جدش و عموى پدرش در قبرستان بقيع به خاك سپردند.(3)
 

منابع:
1- تاج ‏المواليد (از مجموعه نفيس)، ص 43؛ الارشاد، ص 525 وكشف الغمّة، ج 2، ص 369
2- همان
3- نك: الارشاد، ص 525؛ كشف الغمّة، ج 2، ص 369؛ زندگانى چهارده معصوم(ع)، (ترجمه اعلام الورى)، ص 376؛ منتهى الآمال، ج 2، ص 121 و موسوعة الامام الصادق(ع)، ج 1-2

• بعدی