امام حسن عسکری(ع)

ميلاد مسعود امام حسن عسكرى (ع)

ميلاد مسعود امام حسن عسكرى (ع)

(هشتم ربيع‏ الثّانى،سال 232 هجرى قمرى)

شیعیان مژده كه از پرده برون یار آمد/ عسكرى پورنقى مظهر دادار آمد

گشت از كان كرم گوهر پاكى ظاهر/ ز صدف آن دُر تابنده به بازار آمد

شد تولد ز سلیل آن مه تابنده حق/ سامره از قدمش جنت الانهار آمد

بهر مولود حسن پورنقى از دل عرش/ تهنیت باد ز خلاق، جهاندار آمد

 ابومحمد، امام حسن بن على بن محمد(ع)، كه شيعيان وى را "امام حسن عسكرى(ع)" مى ‏نامند، در روز جمعه، مصادف با هشتم ربيع الثانى سال 232 هجری قمرى، در مدينه منوّره ديده به جهان گشود. (1)

 وى، امام يازدهم شيعيان و پدر ارجمند امام زمان حضرت مهدی(عج) است و نَسَب شریفش بدین گونه با هشت واسطه به امیرمومنان امام علی بن ابی طالب(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) دختر رسول خدا(ص) می رسد: حسن بن علی بن محمد بن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب(ع).

نیاکان آن حضرت همگی از طایفه خوشنام«بنی هاشم» و از نوادگان و بستگان نزدیک پیامبراکرم(ص) بودند. ائمه اطهار(ع) ادامه دهندگان راه رسالت و سیره جدشان حضرت محمد(ص) بوده و مردم به سبب ولایت و پیروی از آنان راه هدایت را پیموده و خود را از مهلکه ضلالت نجات می دهند. امام امیرمومنان(ع) در باره مقام و فضیلت امامان معصوم(ع) فرمود:  وَ إِنَّمَا الْأَئِمَّةُ قُوَّامُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ عُرَفَاؤُهُ عَلَى عِبَادِهِ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوهُ وَ لَا يَدْخُلُ النَّارَ إِلَّا مَنْ أَنْكَرَهُمْ وَ أَنْكَرُوهُ.(2) یعنی: همانا، امامان(معصوم) از سوی خدا سرپرست و پشتیبان خلق و کارگزاران او بر بندگانش هستند. کسی وارد بهشت نمی گردد، مگر آن که به حقوق آنان معرفت داشته باشد و آنان را به صفتشان بشناسد و کسی داخل دوزخ(جهنم) نمی گردد، مگر آن که حقشان را منکر گردد و امامان نیز از وی روی بر تابند.

امام حسن عسکری(ع) و پدران معصومش از همین بزرگان و شاخص هایی هستند که در روایت علوی(ع) بدان اشاره شده است.

 نام مادرش، "حُديث" است و براى اين بانوى پرهيزكار و شايسته، نام‏هاى ديگرى چون "سليل"، "سوسن" و "جدّه" نيز گفته شده است. وی از بانوان اهل صلاح، تقوی و ورع بود و با انتساب به خاندان پیامبر(ص) ، شرافت مضاعفی یافت و در دامن مهر انگیز خویش وجود امام یازدهم شیعیان را پرورانید و پس از شهادت امام حسن عسکری(ع) با درایت و تدبیر کم نظیری بازماندگان آن حضرت، از جمله فرزند خردسال وی، یعنی حضرت مهدی حجت بن الحسن(عج) را به مدینه بر گردانید و کفالت آنان را بر عهده گرفت.(3)

به هر روی،  با تولد امام حسن عسكرى(ع) ، در مدينه منوّره شور و شعف ويژه اى در خاندان پيامبر(ص) و دوستداران اهل بيت(ع) به وجود آمد و حرم اهل بيت (ع) را غرق در شادى و شادمانى نمود.
 درباره تاريخ روز تولدش، روزهاى ديگرى چون چهارم و دهم ربيع‏ الثّانى نيز گفته شده است. وليكن قول مشهور علما و مورخان شيعه، هشتم ربیع الثانی.(4)
 تولد امام حسن عسكرى(ع) در مدينه منوّره، مقارن بود با خلافت"متوكل عباسى"(دهمين خليفه سلسله عباسيان).
 متوكل، كه از خلفا و حاكمان ستمگر تاريخ و از دشمنان سرسخت خاندان پيامبر(ص) بود، نسبت به عموم علويان، به ويژه "امام على النقّى (ع)" و فرزندش "امام حسن عسكرى(ع)" ، تضييقات و فشارهاى زيادى اعمال نمود و در سال 236 قمرى، آنان را از مدينه منوره به سامرا در شمال غربی عراق فراخواند و از نزديك آن بزرگواران را تحت نظر و مراقبت خويش قرار داد.(5)
 سرانجام، در سال 260 قمرى، امام حسن عسكرى(ع) از سوى "معتمد عباسى" (پانزدهمين خليفه سلسله عباسيان) مسموم و پس از چند روزى بيمارى ،در هشتم ربيع الاوّل به شهادت رسيد.
--------------------------

منابع:
1- الارشاد، ص 650؛ منتهى الآمال، ج 2، ص 392

2- نهج البلاغه، خطبه 152

3- کمال الدین و تمام النعمة، ج 2 ، ص 473

4- منتهى الآمال، ج 2، ص 392؛ مسار الشيعه(از مجموعه نفيس)، ص 30
5- منتهى ‏الآمال، ج2، ص 393

(بر گرفته از کتاب روزشمار تاریخ اسلام، تالیف سید تقی واردی، نشر دارالثقلین)