تاریخ هجری قمری

موقعیت جمادی الثانی و اعمال عبادی آن

موقعیت جمادی الثانی و اعمال عبادی آن

جمادي الثاني، كه ميان دو ماه جمادي الاولي و رجب المرجب قرار گرفته، ششمين ماه قمري است و به جمادي الآخرة، جمادي الآخر، جمادي الثاني و جمادي الثانية گفته مي شود و در زبان فارسي، بيشتر به جمادي الثاني معروف گرديده است. ولي در زبان عربي، با تاء تأنيث خوانده شده و بدين جهت بايد جمادي الآخرة و يا جمادي الثانية گفته شود.

به هر روي، اين ماه شريف قمري، به خاطر برخي از رويدادهاي مهم در آن، در ميان مسلمانان جهان جايگاه مهمي دارد. به ويژه به خاطر فاطميه دوم و وقوع شهادت و  و لادت حضرت فاطمه زهرا(س) دختر رسول گرامي اسلام(ص)، در نزد شيعيان و محبان اهل بيت(ع) از اهميت بالايي برخوردار است.

درحقيقت اين ماه را بايد ماه فاطمه زهرا (س)  و ماه مقاومت و از خود گذشتگي زنان متعهد  و خدا جو دانست و بانوان را به خاطر پيروي از حضرت  فاطمه (س) دختر رسول گرامي اسلام (ص) تحسين و تمجيدشان نمود و قدر و منزلت آنان را با نام نامي حضرت زهرا (س) در اين ماه  گرامي داشت.

شايسته است مؤمنان به هنگام مشاهده هلال نخستين شب جمادي الثاني، دعاي ذيل را كه سيد بن طاووس در " الاقبال " براي رؤيت هلال ذكر كرده است، بخوانند:
اَللّهُمَّ، يا اللهُ اَنتَ الدّائمُ القائمُ، يا اللهُ اَنتَ الحيُّ القَيُّومُ، يا اللهُ اَنتَ العَليُّ الاَعلي،يا اللهُ اَنتَ المُتَعالي في عُلُوِّكَ …
هم چنين براي شخص مسلمان، مستحب است چهار ركعت نماز در دو نماز دو ركعتي، در هر وقت از اين ماه كه بخواهد، بخواند و كيفيت انجامش بدين گونه است:
در نماز اول، در ركعت اول، پس از حمد، يك بار آية الكرسي و بيست و پنج بار سوره " انا انزلناه " و در ركعت دوم، پس از حمد، يك بار سوره " اَلهيكُمُ التَّكاثُر " و بيست و پنج بار سوره قل هو الله احد را بخواند.
در نماز دوم، در ركعت اول، پس از حمد، يك بار سوره كافرون و بيست و پنج بار سوره " قل اعوذ بربّ الفلق " و در ركعت دوم، پس از حمد، يك بار سوره " اذا جاءَ نصرالله و الفتح " و بيست و پنج بار سوره " قُل اَعوُذُ بربّ النَاس " را قرائت كند.
پس از سلام نمازدوم، هفتاد بار بگويد: سُبحانَ اللهِ، وَ الحَمدُ لِلّهِ، وَ لا اِلهَ اِلّا اللهُ وَ اللهُ اَكبَرُ و هفتاد بار بر محمد و آل محمد(ص) صلوات بفرستد و سه مرتبه بگويد: اَللّهُمَّ اغفِر لِلمُؤمِنينَ وَ المُؤمِناتِ.
آن گاه به سجده رود و سه بار بخواند: يا حَيُّ و يا قَيّوُمُ، يا ذَا الجلالِ و الاِكرامِ، يا اللهُ يا رَحمانُ يا رَحيم، يا اَرحَمَ الرّاحِمينَ.
سپس حاجت خويش را از درگاه ربوبيت بطلبد. نقل شده است كه هر كسي اين عمل را انجام دهد، خداي سبحان او را و اهل و عيال ، هم چنين دارايي و دين و دنيايش را تا سه سال آينده حفظ خواهد كرد و اگر در آن سال بميرد، بر شهادت خواهد مرد. يعني أجر و پاداش شهيدان را خواهد داشت.(1)
اما روز بيستم جمادي الآخر، به خاطر اين که ميلاد فرخنده  بي بي دو جهان، حضرت فاطمه زهرا(س) در آن واقع شده است، روز شريف و عظيمي  به حساب مي آيد و مايه شادماني و خرسندي مؤمنان و دوستداران اهل بيت(ع) مي باشد. بدين جهت اعمال ويژه اي دارد که به برخي از آن ها اشاره مي کنيم :
1- روزه گرفتن
2- انفاق و صدقه دادن به مؤمنان نيازمند
3- زيارت حضرت فاطمه زهرا(س)
4- نماز زيارت آن حضرت
5- خواندن نماز مخصوص حضرت زهرا(س)، كه دو ركعت است و در هر ركعت، پس از حمد، شصت بار سوره توحيد (قل هو الله احد) خوانده شود.
سيد بن طاووس (ره)، زيارت ذيل را براي آن حضرت نقل نمود: السّلام عليك يا بنت رسول الله، السّلام عليك يا بنت نبيّ الله، السّلام عليك يا بنت حبيب الله … (2)
----------------------------------------------------

منابع:
1.الاقبال بالأعمال الحسنة(سید بن طاووس)،ج 3، ص 157؛ وقايع الايّام(شیخ عباس قمی)، ص 257.
2.الاقبال بالأعمال الحسنة(سید بن طاووس)،ج 3، ص 162

(برگرفته از کتاب روزشمار تاریخ اسلام(ماههای جمادی الاولی و جمادی الثانیه)، تالیف سید تقی واردی، نشر دارالثقلین)

• بعدی